"Przeszedłszy Polskę wzdłuż i wszerz, a potem układając w pamięci najcharakterystyczniejsze typy krajobrazu polskiego – nie sposób pominąć kapliczek przydrożnych, tkwiącyh w otoku przyrody jak drogie kamienie w pięknej oprawie..."

T. Seweryn, Kapliczki i krzyże przydrożne w Polsce, PAX, Warszawa 1955.

Strona ta jest poświęcona
wartym uwiecznienia przydrożnym kapliczkom i krzyżom, które spotykam na swojej drodze. Zapraszam... już od 11 lat.

Kapliczka Matki Bożej II w Fałkowicach

Kapliczka Matki Bożej II w Fałkowicach

Kapliczka wiekowa, podobnie jak otaczające ją lipy.
Ufundowana została w 1876 przez Piotra i Marcjannę Ciężarków. Zbudowana z piaskowca, zwieńczona kamiennym krzyżem.

Wewnątrz figura Matki Bożej Gdowskiej, poniżej Upadek Pana Jezusa, po bokach patroni fundatorów – Ś. Piotr i Św. Marcjanna.

Oryginalnie, choć nieco przesadnie przystrojona - różowymi sztucznymi kwiatami, nieporadnie przywiązanymi – nie bacząc na obecność świętych…

Tutaj odbywają się nabożeństwa majowe.


Kapliczka Matki Bożej w Fałkowicach

Kapliczka Matki Bożej w Fałkowicach

Kapliczka niestety zaniedbana, ukryta w gąszczu krzaków. Zbudowana z piaskowca, zwieńczona kamiennym krzyżem. Jest wpisana do rejestru zabytków, tym bardziej dziwi opłakany stan obiektu.
Została ufundowana w 1900 roku przez Michała i Annę Strojnych.
Patronuje jej Matka Boża (Gdowska?), pod nią widnieje Upadek Pana Jezusa i napis:
„O MARYO
BEZ GRZECHU POCZĘTA
MÓDL SIĘ ZA NAMI
KTÓRZY SIĘ DO CIEBIE
UCIEKAMY
FUNDATOROWIE
MICHAŁ STROJNY
I ANNA ŻONA 1900”

Po bokach – patroni fundatorów – Św. Michał Archanioł, z mieczem i skrzydłami, depczący smoka, po prawej – Św. Anna, choć słabo widoczna zza gałęzi.

Figura Pana Jezusa Frasobliwego w Fałkowicach

Figura Pana Jezusa Frasobliwego w Fałkowicach

Niegdyś w tym miejscu znajdował się staw, dlatego teorie na temat powstania obiektu są z nim związane. Ponoć utopiło się tutaj wielu ludzi.

Według innej relacji, kaplica została ufundowana przez mieszkańców z drugiego brzegu Raby. Być może przebiegało tędy stare koryto rzeki, trudne do przeprawy.

Figura Jezusa Frasobliwego, wspartego na prawej ręce, w koronie cierniowej, umieszczona jest na postumencie z piaskowca.


Na frontowej ściance widnieje płaskorzeźba Matki Bożej (Gdowskiej?)
Nie ma informacji o fundatorach i dacie powstania obiektu. Za to widnieje napis: „POD TWOJĄ OBRONE UCIEKAMY SIĘ”.

Przy kaplicy, o którą dba miejscowe Koło Gospodyń Wiejskich, odbywają się majówki.




Figura Św. Jana Nepomucena w Kunicach

Figura Św. Jana Nepomucena w Kunicach

Obecność w tym miejscu, na gruntach wiejskich, Jana Nepomucena wynika z faktu, iż grunty te były często zalewane przez rzeczkę Kuniczankę.

Jan Nepomucen był patronem mostów, przepraw, rzek, jezior. Według tradycji ludowej był świętym, który chronił pola i zasiewy przed powodzią, ale również i suszą.

Dlatego figury Jana Nepomucena – Nepomuki, można spotkać jeszcze dzisiaj przy drogach w sąsiedztwie rzek i mostów, ale również na placach publicznych i kościelnych oraz na skrzyżowaniach dróg.


Jan Nepomucen ubrany jest tutaj w strój XVIII-wiecznego kanonika: biret, rokietę, komżę, sutannę i buty ze ściętym noskiem. Święty trzyma w dłoniach krucyfiks i palmę męczeństwa.

Poniżej Jana Nepomucena widnieje płaskorzeźba Matki Bożej Nieustającej Pomocy.

Z prawej strony – Św. Andrzej, patron fundatora – z atrybutami – ukośnym krzyżem „Świętego Andrzeja”, w długim płaszczu, z palmą męczeństwa.

Z lewej – Św. Katarzyna, także z charakterystycznymi atrybutami: kołem, na którym była łamana, w koronie na głowie, z palmą i księgą w ręku.


Z tyłu – Św. Rozalia, z czaszką, krzyżem i wieńcem z róż, co może wskazywać na inny cel budowy kapliczki niż powodzie, gdyż święta ta była patronką od chorób zakaźnych.

Napis na kapliczce głosi:
„NIECH DOZNAMY
TWEJ PRZYCZYNY
TERAZ I W ŚMIERCI
GODZINY O NASZ MIŁY
PATRONIE NIEPOMUCEŃSKI
JANIE!
FUNDATOR ANDRZEJ
BEDNARSKI
PROSI O MODLITWE
PRZECHODNIA. 1902”

Poniżej tablicy fundatora znajduje się także informacja o twórcy kapliczki – Janie Feliksie z Grajowa.



Św. Kinga, Św. Franciszek i Św. Klara - Podszybie Daniłowicza w Kopalni Soli w Wieliczce

Św. Kinga, Św. Franciszek i Św. Klara - Podszybie Daniłowicza w Kopalni Soli w Wieliczce

Na poziomie III, czyli na głębokości 135,6 m znajdują się świątki związane z miejscem, z którego górnicy udawali się do pracy, i z którego po jej zakończeniu wyjeżdżali na powierzchnię.

Obecnie podszybie Daniłowicza na III poziomie jest miejscem, z którego turyści wyjeżdżają na powierzchnię czteropiętrową windą.



Na podszybiu uwagę zwraca ołtarz ze współczesnym obrazem przedstawiającym patronkę solnych górników św. Kingę oraz rzeźby świętych Franciszka i Klary – umieszczone po bokach ołtarza.



źródło: www.kopalnia.pl


Świątki w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka - Kopalnia Soli w Wieliczce

Świątki w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka

W wielickiej kopalni oprócz trasy turystycznej można odwiedzić również podziemną ekspozycję Muzeum Żup Krakowskich, usytuowaną na III poziomie, na głębokości 135 metrów.

Zbiory zostały zebrane w 14 komorach. Przedstawiają zarówno losy kopalni, narzędzia i urządzenia służące do wydobycia i transportu soli, jak również historię samego miasta.

W Komorze Russegger VII zaprezentowano relikty kultury duchowej górników. Zgromadzono tu przedmioty kultu (XVII-XX w.) przeniesione z podziemnych kaplic, m.in. zespół drewnianych rzeźb przedstawiających: Chrystusa, Marię Magdalenę, anioły, figurki z szopki betlejemskiej.

Znajduje się tu także figura Jana Nepomucena i współczesny obraz Św. Kingi.

źródło: www.kopalnia.pl

Figura Jana Nepomucena w Komorze Józefa Piłsudskiego – Kopalnia Soli w Wieliczce

Figura Jana Nepomucena – Kopalnia Soli w Wieliczce

Komora znajduje się na międzypoziomie Kazanów, na głębokości 130 m.
Powstała z połączenia dwóch sąsiadujących ze sobą wyrobisk soli zielonej.


Gdy w latach trzydziestych XIX wieku Austriacy organizowali trasę dla turystów połączyli bliźniacze komory 10-metrowym tunelem. Wybudowali drewniane schody i pomost, a dół komory wypełnili solanką. Szczególną atrakcją dla zwiedzających były przejazdy tratwą przez tunel, którym towarzyszyły pokazy sztucznych ogni i muzyka orkiestry salinarnej.

Właśnie tutaj, w obecnie remontowanej komorze znajduje się XIX-wieczna figura patrona tonących - św. Jana Nepomucena. Otoczony jest światłami, eksponującymi materiał, z którego rzeźba jest wykonana.




źródło: www.kopalnia.pl

Kaplica Św. Kingi - Kopalnia Soli w Wieliczce

Kaplica Św. Kingi - Kopalnia Soli w Wieliczce

Kaplica św. Kingi jest najokazalszą i najbogatszą w swej formie podziemną świątynią, znajdującą się na głębokości 101 m, na poziomie II niższym. Wydrążona w bryle soli od roku 1896 pełni funkcje religijne. Jej wymiary to: długość ok. 54 m, szerokość ok. 18 m oraz wysokość ok. 12 m.

Posadzka jest wyrzeźbiona w jednolitej solnej bryle, a żyrandole z solnymi kryształami są zawieszone 12 metrów pod sufitem.
Wystrój kaplicy powstaje już od ponad 100 lat. Od końca XIX stulecia do roku 1963 prace rzeźbiarskie wykonywali górnicy samoucy: Józef i Tomasz Markowscy oraz Antoni Wyrodek. Współczesne pokolenie wielickich górników realizuje w jej wnętrzu kolejne projekty rzeźbiarskie.

Rzeźbiarskie dzieła zdobiące ociosy kaplicy, czyli jej ściany, są ilustracją scen z Nowego Testamentu. Najbliżej schodów, po prawej stronie, znajdują się płaskorzeźby Wyrok Heroda i Rzeź Niewiniątek, powyżej nich szopka Betlejemska. Nieco dalej kaplica Matki Boskiej z Dzieciątkiem zwieńczona wyobrażeniem Boga Ojca, płaskorzeźba Ucieczka do Egiptu, a ponad nią Chrystus upadający pod krzyżem.
W sąsiedztwie ołtarza głównego umieszczono ołtarz boczny poświęcony Sercu Pana Jezusa, płaskorzeźbę 12-letni Jezus nauczający w świątyni oraz ambonę, której podstawa przypomina mury Wawelu. We wnęce w stole liturgicznym umieszczono relikwie św. Kingi.
Chrystus na krzyżu i dwie postaci klęczących mnichów to solne kopie ołtarza z kaplicy św. Antoniego, które w 1900 roku były eksponowane na Światowej Wystawie w Paryżu.

Po lewej stronie głównego ołtarza widnieje płaskorzeźba Cud w Kanie Galilejskiej, obok niej znajduje się ołtarz Serca Matki Boskiej.
Prezbiterium kaplicy zdobią zarówno prace rzeźbiarskie z początku XX wieku, jak i powstałe w ostatnich latach.

Ołtarz główny – jeden z najstarszych elementów wystroju, dzieło Józefa Markowskiego, składa się z trzech części. Po środku figura św. Kingi otoczona kryształami soli. W bocznych wnękach ołtarza, pomiędzy dwoma parami kolumn figury św. Józefa i św. Klemensa.

Po lewej stronie od ołtarza znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę to dzieło Antoniego Wyrodka, które wykonał na wzór słynnego fresku Leonarda da Vinci. Obok Ostatniej Wieczerzy umieszczono kaplicę Zmartwychwstania Pańskiego. Kolejna z płaskorzeźb – Niewierny Tomasz – powstała w latach 60. ubiegłego stulecia.

Tuż przy wyjściu z kaplicy zwiedzający mogą podziwiać najmłodszą z rzeźb zdobiących podziemna świątynię. Postać Jana Pawła II to jedyny na świecie pomnik papieża Polaka wykuty w soli. Pomnik wykonał w roku 1999 górnik-rzeźbiarz Stanisław Anioł wraz z pomocnikami Pawłem Janowskim oraz Piotrem Starowiczem w podzięce za kanonizację błogosławionej Kingi.


Kaplicę rozświetlają wspaniałe solne żyrandole. Cały wystrój podziemnej świątyni wykonano w soli, także posadzkę.




źródło: www.kopalnia.pl

Kaplica Św. Krzyża - Kopalnia Soli w Wieliczce

Kaplica Św. Krzyża - Kopalnia Soli w Wieliczce
Kaplica Św. Krzyża znajduje się na poziomie II wyższym, na głębokości 91 m.

Kaplica powstała jako wotum za uratowanie kopalni z katastrofalnego wycieku podziemnych wód w II połowie XIX wieku.

Wyposażenie wnętrza kaplicy skompletowano z kilku dawnych miejsc kultu. Jest to przykład kaplicy wędrownej, której wyposażenie mogło być przez górników przenoszone do innych komór, które znajdowały się bliżej ich miejsca pracy.

Ołtarz znajduje się w obudowanej drewnem wnęce zwieńczonej łukiem. Centralne miejsce w ołtarzu zajmuje X
IX-wieczna drewniana rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego. Przed mensą umieszczono solne figury mnichów o mało czytelnych dziś kształtach.

Po przeciwległej stronie można zobaczyć polichromowaną figurę Matki Boskiej Zwycięskiej pochodzącą z XVII wieku.


źródło: www.kopalnia.pl

Kaplica Św. Antoniego - Kopalnia Soli w Wieliczce

Kaplica Św. Antoniego - Kopalnia Soli w Wieliczce

Barokowa kaplica p.w. św. Antoniego jest najstarszą, bo pochodzącą z XVII wieku, w całości zachowaną kaplicą wielickiej kopalni.
Znajduje się ona na poziomie I, na głębokości 63,8 m.
Przedsionek, w którym gromadzili się wierni, oddzielono od prezbiterium i nawy arkadą i balustradą. Uwagę zwraca ambona – oczywiście „solna”.

W ołtarzu głównym znajdują się figury Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Antoniego.

Rzeźby znajdujące się w prezbiterium i nawie powstały w XVII wieku. Ich miękkie kształty to efekt działania wilgotnego powietrza, które wyługowało, czyli rozpuściło sól. Rzeźby niszczą się pod wpływem działania wilgoci.

Rozpoznajemy jednak cztery postaci w nawie, po towarzyszących im atrybutach: Św. Paweł trzyma miecz, Św. Piotr – klucze, przy Św. Dominiku spoczywa piesek. Czwarty święty to najprawdopodobniej Franciszek.

Rozświetlający wnętrze żyrandol ozdobiono solnymi kryształami.










źródło: www.kopalnia.pl